ترومپت
ترومپت (Trumpet)
ساز ترومپت، در دسته سازهای انتقالی، قرار می گیرد و ترومپت، جزء سازهای بادی و جنس ترومپت، از آلیاژ برنج است. تفاوت سازهای انتقالی با سازهای معمولی در اینست که معمولا نتی که در پارتیتور نوشته می‌شود با آنچه اجرا می شود متفاوت است.
محدوده صدایی ترومپت
صدای ترومپت، صدایی سوپرانو می‌باشد. ترومپت، زیرترین محدوده صوتی را در ارکسترها و در میان سازهای بادی دیگر فراهم می‌آورد. از لحاظ ظاهر این ساز بسیار مشابه ساز کورنت می باشد. تفاوت کورنت و ترومپت در لوله های صدادهی این دو ساز است. قطر لوله های ترومپت قطری یکسان است در حالیکه قطر لوله های صوتی کورنت از دهانی تا انتهای ساز متفاوت می باشد.
عوارض ساز ترومپت
از جمله شایع ترین اختلالات ناشی از نوازندگی سازهای بادی خصوصا سازهای بادی برنجی عبارتند از:
- سرگیجه
- اختلالات لب ها
- اختلالات عصبی
- مشکلات نخاعی
- اختلالات گوش و حق و بینی
- حساسیت های پوستی به فلز
تاریخچه ترومپت
قدمت ترومپت به حدود 1500 سال پیش از میلاد باز می گردد که توسط سپاهیان روم بیشتر در جنگ ها نواخته شده و معمولا از شاخ حیوانات و چوب درختان آن ها را می‌ساختند. ترومپت فلزی تخستین بار توسط یونانی ها اختراع شد.
اولین ترومپت
ترومپت های اولیه ترومپت هایی کشیده و بدون هیچگونه خمیدگی و قوس در لوله های صوتی خود بوده اند که نمونه این ترومپت ها با جنس مس و نقره در آرامگاه “توت انخ آمون” یازدهمین فرعون مصر باستان یافت شد که با او دفن شده بود. جنس ترومپت ها در ابتدایی ترین حالت از جنس چوب خیزران بوده است و به مرور زمان جنس فلزی آن نیز ابداع گردید.
درباره ترومپت
در اروپا نخستین فردی که به خلق ترومپت فلزی پرداخت “دنر” بود. در چین هم معمولا جنس ترومپت ها از صدف های دریایی بود. اما در ایران و ترکیه نخستین بار این ساز در دوران صفویه مطرح و به تدریج عامه مردم با آن آشنا شدند. نواختن ترومپت در ابتدا این ساز معمولا در موسیقی های نظامی و خصوصا رژه ها مرسوم بود اما امروزه در سبک های گوناگون (ترومپت کلاسیک، ترومپت جاز، ترومپت پاپ) جایگاه ویژه خود را یافته است.
اجزای ترومپت
معمولا تعداد اجزای هر ترومپت بسته به شرکت سازنده آن متفاوت است. گاها بهترین مارک ترومپت، ترومپتی است که دارای 70 بخش از کوچک تا بزرگ می باشد. به همین علت هنگام بروز هرگونه اختلال در ساز، توصیه می گردد تعمیرات ترومپت خود را به فردی متخصص بسپارید. ترومپت هم همانند دیگر سازها دارای یک دهانی و در انتها لوله آن به شکل شیپور می باشد. لوله به کار رفته در این ساز در دو بخش بصورت مستطیلی پیچ خورده اند و هر ترومپت دارای 3 کلید (کلید پیستونی) است که امروزه نوع چرخشی این کلیدها نیز ساخته و پرداخته شده است.
آموزش ترومپت نوازی
یکی از بخش های اساسی در فراگیری آموزش ترومپت بکارگیری مناسب و دقیق کلیدها و نحوه جداسازی هارمونی ها توسط نوازنده ترومپت با کنترل روزنه و بهره مندی لب‌ها در ترومپت نوازی است. در بحث آموزش مقدماتی ترومپت، لازمه استارت نوازندگی دانستن کارایی هربخش از ساز خواهد بود و سپس تمرین ترومپت می تواند بهترین راه در راستای کوتاه نمودن دوره یادگیری ترومپت برای شما باشد.
کلیدهای ترومپت
در ترومپت کلیدها به ترتیب از بخش فوقانی ساز نام گذاری شده و شامل :
کلید1، کلید2، و کلید 3 می شوند. باید توجه داشت که ترومپت در دسته سازهای انتقالی است و معمولا “نت دو” نوشته شده در پارتیتور “سی بمل” اجرا می گردد. نوازندگان ترومپت با فشردن هر کلید در اصل صداهای زیر را به همان میزان کمرنگ و سبب تولید صدای بم می گردند. به اینصورت که کلید اول “یک پرده“، کلید دوم “نیم پرده” و کلید سوم “یک و نیم پرده” زیرایی را کم و صداهای بم را گسترش می دهد.
مدت زمان یادگیری ترومپت
معمولا دوره یادگیری ترومپت در دوره متوسطه 2-1 سال و دوره پیشرفته 4-3 سال می باشد. نفس گیری نه تنها در ترومپت بلکه در تمامی سازهای بادی، از جمله اساسی ترین تکنیک خواهد بود.
انواع ترومپت
علاوه بر ترومپت “سی بمل” که رایج ترین نوع ترومپت است، ترومپت های دیگری در ارکسترها کم و بیش و بسته به نیاز ارکستر حضور دارند که عبارتند از:
- ترومپت “دو”
- ترومپت “لا”
- ترومپت “می”
- ترومپت “ر”
- ترومپت “سل”
- ترومپت “می بمل”
مشاهیر ترومپت
بیش از 30 نفر از اساتید ترومپت در اروپا و 5 نفر اساتید برجسته و مطرح ترومپت در ایران حضور دارند که در این قسمت به نام تعدادی از این بزرگان موسیقی ترومپت اکتفا می نماییم که عبارتند از :
- منوچهر بیگلری
- مصطفی گرگین زاده
- نصرالله زرین پنجه
- محمود قرامکلی
مشاهیر ترومپت در اروپا :
- جان فادیس
- رندی برکر
- فیل دریسکل
- مورتایمر
- لویی آرمسترانگ
- ری آنتونی
- هرب آلپرت
- وودی ساو
و . . .
