ساز چنگ ( هارپ :Harp )
چنگ، یا همان هارپ، از جمله سازهایی می باشد که شواهد وجودی آن در تمامی قرن های ایران وجود داشته و چنگ پدالی، و چنگ سلتیک، از انواع این ساز هستند. ساز چنگ، از زمان حکومت هخامنشیان تا دوره سلوکیان یافت شده است. هارپ، نام دیگر این ساز است.
سیم چنگ
در نخسین گام ها دارای 4 سیم بوده و در دوره ساسانیان به 11 سیم و در دوره اسلامی به 35 رشته سیم مبدل گشت. این ساز به عنوان قدیمی ترین ساز سیمی شناخته شده است و اولین نمونه آن 6هزار سال پیش در خوزستان یافت شده است.
پیشینه ساز چنگ
اگرچه اروپاییان معتقدند نخستین بار چنگ پدالی در قرن 18 میلادی در آلمان ابداع گردیده است اما همان نیز از لحاظ ظاهری همانند چنگ های زاویه دار شرقی ساخته و پرداخته شده اند. امروزه از لحاظ شکل ظاهری دارای 17 نوع الگو و فرم می باشد. نمونه هایی از آن مانند : چنگ منحنی، چنگ زاویه دار، چنگ کندوک، چنگ لیر، چنگ ون و . . . می توان نام برد. موسیقی چنگ تکنوازی بیشتر به سبک جاز ربط پیدا میکند و میتوان زیباترین آهنگ ها و آلات موسیقی سبک جاز را با آن همراه نمود.
نواختن هارپ
هارپ نوازی در جهان بصورت 8 انگشتی انجام می شود اما نواختن هارپ در ایران براساس شواهد باستانی موجود 10 انگشتی است. معمولا نوازنده هارپ میتواند هم نشسته و هم ایستاده به نواختن آن بپردازد. اما معمولا نواختن هارپ، بصورت نشسته مرسوم و راحتتر است.
انواع ساز چنگ ( یا انواع ساز هارپ ) :
1.چنگ – هارپ ارکستری
2.چنگ – هارپ سنتی
3.چنگ – هارپ باستانی
4.چنگ – هارپ تزیینی
از تقسیم بندی عمده در این زمینه همانطور که قبلا هم نام برده شد، میتوان به : چنگ پدالی و چنگ سلتیک اشاره نمود. نواختن آهنگ زیبا با چنگ در صورت تسلط بر آن به سرعت میسر خواهد شد. به راحتی می توان به صدای چنگ غمگین و یا شاد بسته به انتخاب نوازنده دست یافت.